NL 
EN 
Nadat de voorlopige uitslagen van de presidentsverkiezingen in Tunesië op 15 september begonnen binnen te druppelen, ging er een schokgolf door de politieke elite die het land de afgelopen paar jaar geregeerd heeft. Twee anti-establishment kandidaten, Kaïs Saïed en Nabil Karoui, kregen de meeste stemmen met respectievelijk 18,4% en 15,58%. Hierdoor is een tweede ronde, op uiterlijk 13 oktober, nodig om een definitieve winnaar aan te wijzen. De uitslag lijkt niet alleen een nederlaag voor de regerende partijen, maar een afwijzing van de gehele politieke structuur door de ontevreden bevolking, die geteisterd is door economische stagnatie en corruptie.
De twee kandidaten
Professor in de rechten Saïed is voornamelijk populair onder jongeren, en heeft recentelijk steun gekregen van meerdere politieke partijen waaronder de invloedrijke Ennahdha partij. Hij is een voorstander van directere democratie en decentralisatie van de macht naar lokale besturen. Zijn rivaal is Karoui, vooral bekend als eigenaar van Nessma TV, een grote speler in het medialandschap. Hij wordt door zijn tegenstanders geduid als de ‘Berlusconi van Tunesië’. De politieke overtuiging van Karoui blijft vaag en hij wordt vooral als een populist beschouwd. Het enige thema waarop hij zich profileert is armoede, vooral in de rurale grensgebieden. De populairste soapseries van het land, uitgezonden op Nessma TV, worden afgewisseld met campagnefilmpjes waarin Karoui neergezet wordt als de grote goeddoener. Opvallend is dat Karoui al een tijd gevangen zit vanwege aantijgingen omtrent belastingontduiking en witwassen. Bij een eventuele overwinning zal hij vanwege de presidentiële onschendbaarheid vrijgelaten worden, waarna hij de functie kan uitoefenen. Toch is de verwachting dat Saïed een ruime meerderheid van de stemmen zal halen. Niet alleen vanwege zijn grote bereik via social media kanalen, maar ook omdat de meeste partijen hem verkiezen boven Karoui, die ze verafschuwen en beschouwen als ‘mafiosi’.
Parlementaire verkiezingen
Voordat de tweede ronde gaat plaatsvinden zullen in Tunesië op 6 oktober de parlementaire verkiezingen plaatsvinden. Op voorhand lijken de Qalb partij van Karoui en de Islamitische Ennahdha partij de sterkste. Ondertussen zoekt de oude (seculiere) elite toenadering om een blok te vormen, zo heeft Premier Chahed al gehint op een samenwerking met oud-minister van Defensie Zbidi. Deze verkiezingen zullen ook gekenmerkt worden door een gebrek aan vertrouwen in het huidige partijsysteem, resulterend in de opkomst van nieuwe, relatief kleine, partijen. Het is überhaupt de vraag of veel kiezers het zien zitten om te gaan stemmen. De opkomst bij de presidentsverkiezingen was al aanzienlijk lager dan vijf jaar geleden en de verwachting is dat ook op 6 oktober minder van de helft van de kiesgerechtigden de gang naar de stembus zal maken.
Toekomst
De komende verkiezingen zijn moeilijk te voorspellen, maar het zou goed kunnen dat Tunesië na 13 oktober een zeer gefragmenteerd partijsysteem kent. Met aan het hoofd een conservatieve president die naar decentralisatie streeft. Dit zal zorgen voor trage besluitvorming en moeilijk verhoudingen tussen het parlement en de president. Daarnaast moet het parlement binnen 5 maanden een coalitie vormen om nieuwe verkiezingen te voorkomen, waarschijnlijk een hele opgave na de verkiezingen van 6 oktober. Kortom, de maand oktober zal een cruciale maand zijn voor Tunesië. Het lijkt een overwinning te worden voor anti-establishment kandidaten en partijen. Maar of deze Tunesië ook echt vooruit kunnen helpen is zeer twijfelachtig.
Afbeelding: Wikipedia
