NL 
EN 
Sinds 2014 werkt de FMS intensief samen met Partos en Woord & Daad (samenwerkingsverband Building Change) om beleidscoherentie voor ontwikkeling in Nederland stevig op de kaart te zetten. Zo streven we naar een ambitieuze en coherente uitvoering van de in 2015 aangenomen Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s). Na de succesvolle campagne ‘Adopteer een SDG’ en de lobby voor een SDG-toets in het beleidsvormings-proces focussen wij ons dit najaar op het VN thema ‘Financing for Development’. Met Prinsjesdag en de presentatie van de rijksbegroting voor 2020, was september ook het uitgelezen moment om beleidscoherentie binnen de rijksbegroting aan de hand van de SDG’s op de kaart te zetten. Dit deed Building Change met het opinieartikel ‘neem de SDG’s mee in de rijksbegroting’.
Duurzame Ontwikkelingsdoelen
Om bij het begin te beginnen: de SDG’s zijn in 2015 opgesteld door de VN als opvolger van de Milleniumdoelen. Deze 17 doelen, met 169 subdoelen, zijn ‘een universele oproep om armoede te stoppen, de planeet de beschermen en ervoor te zorgen dat alle mensen vrede en welvaart ervaren vóór het jaar 2030.’ Om deze doelen te behalen zijn veel (nieuwe) maatregelen en veel geld nodig. Daarom organiseerden de VN in 2015 een top in Addis Abeba om te spreken over hoe duurzame ontwikkeling gefinancierd kan worden (Financing for Development).
Uit deze top volgde de Addis Abeba Action Agenda waarin allerlei plannen en ideeën om de SDG’s financieel haalbaar te maken werden opgesteld. Deze plannen varieerden van het oprichten van verschillende investeringsfondsen met publiek en privaat geld tot plannen om de belastingstelsels van ontwikkelingslanden te versterken en internationale belastingontduiking tegen te gaan.
Ook het opnemen van de SDG’s in de begrotingscyclus was een van de ideeën in de AAAA. Dit vergroot naast de controleerbaarheid van de impact van de begroting op de SDG’s ook de coherentie van het beleid dat hieruit volgt. De SDG-agenda is enorm omvangrijk en door de rijksbegroting te evalueren aan de hand van de impact van beleid op de SDG’s kunnen conflicterende besluiten op al die diverse onderwerpen worden voorkomen. Bovendien zou de Kamer zo ook beter in staat zijn om het kabinet ter verantwoording te roepen over hoe duurzaam en sociaal onze begroting is, nationaal en internationaal. Daarom betoogt Building Change: Neem de SDG’s op in de rijksbegroting!
Hoe verder?
Dit kan op verschillende manier gedaan worden. Zo moeten in Finland de ministeries in de begrotingsrapportage uitleggen hoe hun beleid invloed heeft op de SDG’s. Daardoor kunnen parlementariërs in de begroting goed zien wat de effecten van beleid op de SDG’s zijn. In Mexico en Colombia wordt in kaart gebracht hoeveel geld er aan elke SDG wordt besteed. Dit verhoogt transparantie, omdat ze hiermee helder verantwoorden waar geld aan wordt uitgegeven. Een derde voorbeeld is het gebruik van de SDG’s als framework voor budgettaire aanvragen. Hierdoor moet elk ministerie aankaarten wat het effect van hun beleid op de SDG’s is bij het aanvragen van geld. Noorwegen en Finland gebruiken dit systeem al ten dele.
De SDG-agenda stelt Nederland voor een grote uitdaging. Het meenemen en bespreken van de SDG’s in de begrotingscyclus zou een mooie stap in de goede richting zijn voor een coherent beleid en een kritische blik. Ook dit jaar is een aan de SDG-agenda gekoppelde begroting uitgebleven. Gelukkig biedt de Addis Abeba Action Agenda nog veel meer mogelijkheden voor het financieren van duurzame ontwikkeling. Als Building Change gaan wij ons de komende maanden dan ook actief inzetten om deze ideeën op de Nederlandse politieke agenda te krijgen. Wordt vervolgd!
Foto (bijgesneden): Ministerie Van Buitenlandse Zaken, 2019
