Een nieuwe regeringscoalitie lijkt beklonken in Roemenië. De kleinere, progressieve coalitiepartner verdwijnt en een grote, conservatieve partner komt met de liberalen regeren. Deze nieuwe coalitie ontstaat na een half jaar machtsstrijd binnen de liberale partij (PNL).
Politici rollend over straat, geen aandacht voor vaccinatie
Bij de PNL waren Florin Cîțu en Ludovic Orban dit voorjaar kandidaat voor de positie van partijleider. Cîțu (spreek uit kutsoe) was op dat moment premier en Orban – geen familie van – was de zittende leider en voorzitter van de Kamer van Afgevaardigden. De pers zoomde volop in op de ontstane strijd, die op het partijcongres in augustus uiteindelijk in het voordeel van Cîțu is beslecht. Orban is inmiddels de partij uitgezet.
Als bijproduct van deze leiderschapsstrijd verdween bij de regering iedere aandacht voor de vaccinatiecampagne. Roemenië is niet een land met een onafhankelijke ambtenarij die het beleid rustig blijft uitvoeren wanneer de politici over straat rollen. Gebrek aan politieke focus leidt snel tot verwatering van uitvoeringsmaatregelen. Toen aan het begin van de zomer de stedelijke middenklasse was gevaccineerd, had de overheid voorlichting en faciliteiten vooral op het platteland moeten intensiveren. Dat is uitgebleven en ondertussen hadden antivaccinatiecampagnes vrij spel. Roemenië bungelt nu onderaan het Europese klassement (37% ingeënt op 20 november).
Coalitie uit elkaar gespat
Een ander gevolg van de liberale machtsstrijd was dat junior coalitiepartner USR op een gegeven moment zó boos werd op premier Cîțu, dat ze een motie van wantrouwen van de oppositie tegen de eigen regering steunden. En toen was het natuurlijk afgelopen. Ze waren boos omdat de premier om flinterdunne redenen twee USR-ministers had ontslagen. En ze waren het oneens met een nieuw miljardenfonds van de regering voor decentrale overheden omdat, zoals vaker gebeurt in Roemenië, de bestemming van het geld een discretionair karakter had. De regering kon dus eenvoudig zelf beslissen waar het geld naartoe ging, in dit geval naar PNL-burgemeesters die bij het partijcongres op Cîțu moesten stemmen.
Verder met de PSD
De grootste partij van Roemenië, de PSD, voerde oppositie maar gaat nu regeren met de PNL en de kleine UDMR (Roemeense Hongaren). De PSD gaat vol op het orgel als beschermer van de minderbedeelden – pensioenen en uitkeringen moeten volgens hen flink stijgen. Deze extra uitgaven zullen waarschijnlijk nog meer dan nu gaan drukken op de begroting, omdat van het voorgestelde progressieve belastingstelsel nooit iets terecht is gekomen in alle jaren dat de PSD in de regering zat. Verder is de PSD niet actief pro-vaccinatie, omdat een vocaal deel van de achterban daartegen is.
Door: Johan Bouman
Foto: Flickr