EP-Kandidaat Ralph du Long over internationale samenwerking & hoop voor Oekraïne

Ralph du Long, nummer dertien op de lijst van GroenLinks-PvdA voor de Europese verkiezingen in 2024, is een veteraan binnen de partij. Naast zijn jarenlange ervaring in de politiek in het noorden van Nederland is hij al 25 jaar actief als mensenrechtentrainer en is hij locatiemanager in een crisisopvang voor asielzoekers. Du Long maakt zich hard voor onvoorwaardelijke steun aan Oekraïne maar zoekt ook juist de verbinding met Russen die strijden voor de vrijheid in hun land. De FMS sprak met de Drentenaar  over de situatie in Rusland, de oorlog in Oekraïne en het Navalnyfonds. Maar ook over het belang van regionale samenwerking, Nederlanderschap en hoop voor de toekomst.

Rusland en de strijd voor LHBTI+ rechten

Al vroeg in zijn loopbaan maakt Ralph zijn eerste reizen naar Oost-Europa. In Rusland spreekt hij namens United Against Racism in Sint Petersburg over discriminatie tegen leden van de LHBTI+-gemeenschap. Hij kwam terecht in een “heel ander Rusland rond het jaar 2000, het was echt de neergang van de Sovjeteconomie en de opkomst van bruut kapitalisme”. Maar in tegenstelling tot vandaag, “was er ook ruimte voor ruimte voor andere, democratische geluiden, zolang het maar niet te ver afweek”.

Het openlijk uiten van een LHBTI+ identiteit is in het hedendaagse Rusland “totaal onmogelijk”. “De strijd die er toen werd gevoerd ging echt vanuit hele specifieke LHBTI+-organisaties en hele dappere mensen”. “In de loop van de afgelopen tien jaar is er steeds strengere wetgeving ingevoerd. Dat begon met propaganda maar op dit moment is de hele LHBTI+-beweging tot extremistische beweging verklaard. Dat betekent dat je met welke uiting dan ook, tot wel 15 jaar gevangenisstraf riskeert.”

“Ik wil dat ze af en toe Rusland kunnen verlaten en in de EU kunnen bijtanken en netwerk kunnen opbouwen. Zo kunnen we bruggen bouwen tussen onafhankelijke Russische politici en de EU.”

De toegenomen repressie heeft verregaande gevolgen gehad voor de LHBTI+ beweging als onderdeel van de bredere mensenrechtenbeweging in Rusland. Het verhaal van Ralph’s collega en vriendin Elena Belokurova geeft een goed beeld van wat dit betekent. Elena organiseerde bijeenkomsten waar mensen binnen de LHBTI+ gemeenschap samen konden komen, uiteraard in het geheim. “We hebben het er vaker over gehad dat het te gevaarlijk voor haar zou zijn maar daar deed ze altijd luchthartig over. Uiteindelijk kwamen de autoriteiten haar op het spoor en werd haar bijeenkomst ruw verstoord door zwaarbewapende politie en cameraploegen.” De beelden van de inval, waar je meerdere mensen geboeid op de grond ziet liggen, zijn op nationale televisie te zien. “Elena is inmiddels het land uit.  Dit is het Rusland van dit moment. Dit is het voorland van Oekraïne, Georgië en de Baltische Staten als Poetin zijn zin krijgt.”

Juist voor mensen zoals Elena riep Ralph het Navalnyfonds in het leven. “Het heet natuurlijk niet toevallig zo, het is bedoeld voor de mensen, mijn collega’s en vrienden, die zijn gebleven. Die moeten we steunen”. “Ze leven onder continue druk en spanning. Ik wil dat ze af en toe Rusland kunnen verlaten en in de EU kunnen bijtanken en netwerk kunnen opbouwen. Zo kunnen we bruggen bouwen tussen onafhankelijke Russische politici en de EU. En dan kunnen ze terug, daar zit de clou, terug”. Het amendement van Ralph om het Navalnyfonds in het partijprogramma van GL-PvdA te verwerken, werd ruimschoots aangenomen.

Oekraïne

Tijdens de Maidanprotesten, nu ruim 10 jaar geleden, gaf de Oekraïense bevolking een duidelijk signaal af dat wat hen betreft hun toekomst Europees is. Ralph was er toen al bij en onderhoudt nog steeds sterke banden met het land, ook gaat hij nog regelmatig die kant op. Hij laakt de weifelende opstelling van de EU ten opzichte van Oekraïne, “we lopen voortdurend achter de feiten aan, dat is wat we steeds doen.”

Terwijl er in het Westen langzaamaan twijfels ontstaan over de effectiviteit van de steun voor Oekraïne is Ralph resoluut. “We moeten Oekraïne ondersteunen zo lang het nodig is, dat kan 100 jaar zijn. Dat is een houding, daar zit nog geen strategie achter. Er moet een heldere strategie komen, zowel vanuit de EU als de NAVO. Wat willen we nou echt bereiken in dat gebied?”

“We lopen voortdurend achter de feiten aan, dat is wat we steeds doen. We moeten een plan hebben, een strategie voor wat we met Oekraïne willen.”

Hoewel Ralph strijdbaar en hoopvol blijft, ziet hij ook de veranderende stemming in Oekraïne. “De laatste keer dat wij er waren viel het al op dat de stemming is omgeslagen. Je ziet dat het optimisme heeft plaatsgemaakt voor iets anders. In Kherson zie je nu overal tankversperringen opduiken.” “Op dit moment is het gewoon spannend.” Maar wanneer besluit je dan om eventueel te gaan onderhandelen? “Dat kan alleen maar vanuit Oekraïne komen, gesteund daarin door Europa. De Oekraïners zijn realistisch, zij kunnen zelf dat moment bepalen.” “Als Nederland nu half bezet was en alleen het noorden was nog vrij, dan zou je toch zeker ook zelf willen beslissen wanneer en of we het verloren grondgebied opgeven?”

Het belang van lokale samenwerking

Hoewel minder ingrijpend dan in Oekraïne, ook in andere landen aan de randen van de EU worden landen bedreigd door autocratische krachten. Waar de EU met name probeert druk te zetten op overheden om hervormingen door te voeren, heeft Ralph meer oog voor lokale en regionale initiatieven. Juist daar kan je de boodschap van en het draagvlak voor de Europese Unie vergroten. “Ik denk dat we dingen meer lokaal en regionaal moeten aanpakken. Vanwege mijn werk ben ik gevraagd of we vrouwelijke activisten, uit Centraal-Azie, Oost-Europa en Belarus hier naar Assen konden halen”. “Dat hebben we jarenlang gedaan en er was enorme belangstelling vanuit de regio. Hierdoor hebben mensen contact gemaakt met mensen waarmee ze dat anders nooit zouden hebben.”

“Dat de strijd van deze mensen zo merkbaar is geweest, is de basis geweest voor de uitgebreide steun voor Oekraïne.” 

Het delen van verhalen heeft ertoe geleid dat de urgentie van een potentiële dreiging vanuit Rusland enorm leeft in het noorden. “Ga met deze vrouwen praten, luister naar hun verhaal en stel je dan voor hoe snel het naar jou toe kan komen”. Onder andere vanuit de protestantse kerk in Assen gaan er regelmatig transporten richting Oekraïne. “Dat de strijd van deze mensen zo merkbaar is geweest, heeft enorm bijgedragen aan de uitgebreide steun voor Oekraïne.”

Aandacht voor de verkiezingen

Op de vraag of de verkiezingen leven in zijn omgeving is Ralph duidelijk; “nee, Europa daar gaat niemand voor lopen.” Het leeft totaal niet, en dat terwijl zo veel belangrijke beslissingen in Europa worden genomen. We zouden als linkse beweging dan ook nog beter moeten inspelen op belangrijke thema’s binnen Europa.

“Gezamenlijke veiligheid zou een hartstikke links thema kunnen zijn, vooral als je het weet te koppelen aan het thema mensenrechten.”

“Het gaat niet alleen maar over koeien of energietransitie. Wat mij betreft zou de campagne voor de EU ook echt over veiligheid moeten gaan. Dit wordt traditioneel als een rechts thema gezien en dat heeft me altijd verbaasd. Gezamenlijke veiligheid zou een hartstikke links thema kunnen zijn, vooral als je het weet te koppelen aan het thema mensenrechten.”

Europeaan, Nederlander of toch Drentenaar?

“Ik ben Indisch, maar mijn achtergrond is ook Joods en Armeens. Mijn familie is een enorme mengeling. Ik heb nog familie in Indonesië, een aantal daarvan zijn streng Islamitisch. Maar we zijn wel familie, dus we praten met elkaar. Ook heb ik veel familie in Amerika, een aantal is streng Christelijk en Trump-aanhanger maar ook met hen voer ik gesprekken.”

“Je moet je land claimen. Als jij zegt dat je geen Nederlander bent, dan laat je het land over aan mensen die dat Nederlanderschap wel claimen, vaak op een hele nationalistische manier”

“Als mij vroeger werd gevraagd ‘wat ben je?’ dan zei ik altijd ‘ik kom uit Nederland’. Ik zei nooit dat ik Nederlander was, zo voelde dat ook niet.” Maar een paar jaar geleden kreeg Ralph van een Duitse priester een advies dat hem altijd is bijgebleven. “Je moet je land claimen. Als jij zegt dat je geen Nederlander bent, dan laat je het land over aan mensen die dat Nederlanderschap wel claimen, vaak op een hele nationalistische manier”. Sindsdien staat hij pal voor zijn Nederlanderschap. Maar, zo zegt hij: “ik beschouw mezelf ook zeker als Europeaan en als ik elders in Nederland kom dan voel ik mij ook wel een Noorderling.”

Een boodschap van hoop

Het zijn roerige tijden in een politiek speelveld dat steeds verder opschuift naar rechts en waar solidariteit naar de achtergrond lijkt te verdwijnen. Vanuit Ralphs profiel als politicus spreekt hoop en idealisme, hij blijft dan ook hoopvol: “Ik ben geen pessimist, integendeel. Ik heb altijd met jongeren gewerkt, en als ik zie hoe veel jongeren staan voor bepaalde waarden en idealen, dan ben ik helemaal niet pessimistisch. Dat is echt wel heel anders dan twintig, dertig jaar geleden. Juist heel hoopgevend.”

“Ik ben geen pessimist, integendeel. Ik heb altijd met jongeren gewerkt, en als ik zie hoe veel jongeren staan voor bepaalde waarden en idealen, dan ben ik helemaal niet pessimistisch.

Toch lijken linkse partijen op zoek naar een antwoord op de toenemende populariteit van (extreem)rechtse partijen. “Ik denk niet dat we een antwoord moeten gaan verzinnen. Het zou ook niet zozeer een angst voor extreemrechts moeten zijn. Je moet het juist uit elkaar halen.” “Justitie, de vrije pers, onafhankelijke organisaties, daar moet je het over gaan hebben. Dus niet zozeer die focus op extreemrechts maar juist het benadrukken van de dingen die wíj belangrijk vinden.”