Deze maand is de biografie verschenen van Alfred Mozer, de eerste Internationaal Secretaris van de PvdA gedurende de jaren 1946-1958:
‘Alfred Mozer, Duitser-Nederlander-Europeaan, 1905-1979’.
Alfred Mozer was een socialistische Duitse journalist die in 1933 naar Nederland vluchtte en in Amsterdam door de SDAP werd opgevangen. De oorlogsjaren bracht hij in onderduik door. Na de oorlog bleef hij in Nederland, sloot zich aan bij de PvdA, werkte zich op tot Internationaal Secretaris en ontwikkelde een breed Europees netwerk. Hij stond aan de basis van de beweging die streefde naar een Verenigd Europa. Daarin nam hij ook een groot deel van de PvdA mee. Vanaf 1958 bracht hij dat streven ook in de praktijk: in Brussel werd hij kabinetschef bij de eerste Eurocommissaris bij de EEG, Sicco Mansholt. Hier verwierf hij een grote reputatie als ‘de politicus tussen de technocraten’. Zijn onconventionele aanpak maakte hem tot ‘de merkwaardigste kabinetschef die we hier ooit gehad hebben’. Na zijn pensionering in 1970 vestigde hij zich in de Achterhoek en werd hij opnieuw actief in de PvdA. Vanwege zijn groeiende ergernis over wat hij zag als de naïviteit en schijnheiligheid van Nieuw Links op het gebied van de buitenlandse politiek, raakte hij in conflict met de partijleiding en in 1972 verliet hij de PvdA. Hij overleed in 1979.
Zijn drijfveren zijn te begrijpen vanuit uit zijn persoonlijke ervaringen vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Eerst in Duitsland, waar hij de ondergang van de Weimarrepubliek aan den lijve ervoer en vanaf 1933 in Nederland in twaalf jaren van politieke ballingschap en onderduik. Het maakte hem na de oorlog tot een fervent tegenstander van alles wat rook naar politiek extremisme, zowel ter rechter- als ter linkerzijde, en een hartstochtelijk pleitbezorger voor een Verenigd Europa met daarin opgenomen het ‘Andere Duitsland’.
De biografie beschrijft Mozers leven en werk in de context van de grote strijdpunten van de 20e eeuw.
Daarbij legt de schrijver de nadruk op Mozers persoonlijke eigenschappen en kwaliteiten: zijn redenaarstalent en zijn scherpe pen, zijn tomeloze energie en grote overtuigingskracht. Daarnaast bezat hij een grote sociale vaardigheid in de omgang met anderen. Velen herinnerden zich Mozer om zijn humor en zijn spotlust: ‘men zag de grote gestalte, met de hartelijk uitgestoken had, de dreunende weergalmende lach en de zelden verzandende moppenvloed, druk gesticulerend en almaar pratend over politiek en politici, gekruid met een onuitputtelijke voorraad anekdotes’.
Na de val van de Muur in 1989, erkende de PvdA de grote verdiensten van Alfred Mozer in de naamgeving van de Alfred Mozer Stichting, die inmiddels is opgegaan in de Foundation Max van der Stoel.
De biografie is verkrijgbaar bij Uitgeverij Matrijs (www.matrijs.com), in de boekhandel en op internet. Verkoopsprijs tot eind mei 2019: € 24,95 (464 pag’s, geïllustreerd; inclusief verzendkosten)