Zoek op
Sluit dit zoekvak.

Blinibioscoop: Kremlin’s Czech Friends

Op 17 februari 2019 organiseerde de Blinibioscoop in samenwerking met de FMS een filmvertoning van de onderzoeksdocumentaire Kremlin’s Czech Friends, geregisseerd door onderzoeksjournalist Olga Malchevska. De vertoning volgde met een paneldiscussie met Olga Malchevska zelf, Nicolaas Kraft van Ermel (Centrum Nederland-Rusland, Rijksuniversiteit Groningen) en Tony van der Togt (Clingendael Institute). Het hoofdthema van het debat was propaganda en de invloed op het publiek. 

De documentaire vertolkte het verhaal van de enige president, Milos Zeman, in de Europese Unie die openlijk Rusland steunde na de annexatie van de Krim en die de Russische agressie in het oosten van Oekraïne een burgeroorlog noemde. Olga Malchevska benadrukte voorafgaand aan de filmvertoning dat het doel van haar onderzoek uitsluitend was om de beweegredenen van Zeman te onderzoeken, en om speculaties over corruptie en Russisch geld dieper te onderzoeken. Ze was van mening dat de (zelf)verheerlijking van Zeman als Tsjechische held ervoor heeft gezorgd dat hij alles kan maken op het gebied van politiek en buitenlandrelaties. Objectiviteit binnen het hybride kader van voor- en tegenstanders van Rusland en het Westen lijkt een lastig streven, zo bleek ook tijdens de paneldiscussie naderhand. Er werden kritische vragen gesteld aan de gastsprekers, waaronder over de legitimiteit van het Nederlandse nieuws en de invloed van het Westen op Russische berichtgeving in het Westen. Nicolaas Kraft van Ermel benadrukte zich te willen distantiëren van het hybride kader met voor- en tegenstanders, dat vaak uitsluitend zwart-wit bestaat. Hij is in het verleden zowel als pro-Rusland als pro-Westen bestempeld, waaruit blijkt dat er veelal wordt gedacht in het kader van twee kampen. Tijdens de discussie bleek dit ook zo te zijn. Panelleden werden ervan beschuldigd anti-Russisch te zijn, alleen omdat ze als spreker te gast waren. Zo ook middenstanders die de documentaire als informatief beschouwden, werden automatisch bestempeld als anti-Russisch.

Inhoudelijk gaf de documentaire een ietwat sensationele en onsamenhangende indruk, waarbij bewijsstukken veelal kort werden behandeld. Er was sprake van herhaling en een concrete conclusie ontbrak. Desalniettemin toonde het onderzoek hoe Zeman, met zijn gezondheid- en verslavingsproblemen, als nationale held kon blijven bestaan en hoe de propaganda van het Kremlin hier een rol in had.

Na de verhitte discussie kon men tot rust komen met een blini.