NL 
EN 
Vorige week werd het progressief oppositieakkoord van PvdA en GroenLinks gepresenteerd. Een ambitieus akkoord, met veel goede plannen, die cruciaal zijn voor een sociale en groene toekomst. Met deze 15 doelstellingen wordt hoog ingezet, maar ze zijn haalbaar als ze serieus worden genomen. Daarom denkt de Foundation Max van der Stoel graag mee over de verdere invulling ervan, vooral op het gebied van een ambitieus buitenlandbeleid.
Het is goed om te zien dat de visie in het progressief oppositieakkoord gebaseerd is op het idee van brede welvaart. Vooruitgang kan alleen bereikt worden als welvaart, welzijn en natuur tezamen worden verbeterd. Brede welvaart gaat over de kwaliteit van leven in het hier en nu, maar ook over de mate waarin dit ten koste gaat van die van latere generaties of die van mensen elders in de wereld. Welvaart hier mag dus niet ten koste gaan van welvaart elders. Opkomen voor het algemeen belang betekent dat we niet alleen opkomen voor het Nederlands belang, maar juist ook voor de rest van de wereld. Alleen zo realiseren we een eerlijke, groene en sociale toekomst. We zouden graag zien dat dit in de uitwerking van het oppositieakkoord een nog centralere rol krijgt.
Allereerst zijn de doelstellingen voor 2030 perfect te combineren met het behalen van de Sustainable Development Goals (SDG’s), die ervoor moeten zorgen dat de wereld een betere plek is in 2030. Doelstelling 14 uit het progressief oppositieakkoord (Verantwoorde consumptie) is bijvoorbeeld perfect te combineren met SDG 12: verantwoorde consumptie en productie en doelstelling 1 (We laten een schone en leefbare planeet achter voor onze kinderen) is goed te combineren met SDG 13: Klimaatactie. Het behalen van de SDG’s staat dus in lijn met nastreven van brede welvaart: beide gaan over verbeteren van de wereld voor iedereen. Om ervoor te zorgen dat Nederlandse beleid geen (onbedoelde) negatieve gevolgen heeft voor de situatie elders in de wereld, is de SDG-toets in het leven geroepen. Sinds 2019 is het Integraal Afwegingskader uitgebreid met de SDG’s, waardoor al het Nederlandse beleid nu zou moeten worden getoetst aan hun bijdragen aan het behalen van de SDG’s. Hoewel dit wel gebeurt bij beleid van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, gebeurt dit niet of nauwelijks bij beleid van andere ministeries, terwijl ook dit beleid gevolgen heeft voor het wel of niet behalen van de SDG’s. Daarom roepen we op tot een integrale opname van de SDG’s, op alle beleidsterreinen.
Het is goed om te zien dat in het oppositieakkoord hoog in wordt gezet met waardengedreven buitenlandpolitiek. Zo wordt er opgeroepen om minstens 0,7% van het BNP aan ontwikkelingssamenwerking te besteden, iets wat helaas nog steeds mist in het nieuwe coalitieakkoord van CDA, VVD, CU en D66. Wij doen graag nog een paar concrete suggesties om de doestelling van waardengedreven buitenlandpolitiek te behalen:
- Zorg ervoor dat we voldoen aan onze fair share aan de €100 miljard klimaatfinanciering, en zorg dat dit bovenop het ODA-budget van 0,7% komt. Zorg er bovendien voor dat klimaatfinanciering naar de kwetsbaarste landen en mensen gaat, omdat juist zij het hardst door klimaatverandering worden getroffen.
- Zorg ervoor dat de eerstejaarskosten van asielopvang niet aan het ODA-budget worden onttrokken. Het is belangrijk dat asielzoekers volwaardig worden opgevangen, maar deze opvang heeft niets met ontwikkelingssamenwerking te maken; een goede opvang hier verandert immers niets aan de situatie elders in de wereld.
- Zorg voor een bottom-up benadering: Luister naar de perspectieven van de mensen zelf, en dan voornamelijk naar hen die de impact van ons beleid ondervinden. Zij weten zelf het beste wat ze nodig hebben.
Ook moedigen we het aan dat dit progressief oppositieakkoord van PvdA en GroenLinks niet alleen een uitnodiging is richting de politiek, maar ook richting maatschappelijke organisaties, vakbonden en ieder die de ambities deelt. Juist een dialoog met het maatschappelijk middenveld kan een nog bredere invulling geven aan alle doelstellingen en is daarom cruciaal. Wij denken hier graag over mee.
