NL 
EN 
In Belarus zitten zo’n 1300 personen vast op politieke gronden, onder erbarmelijke omstandigheden. Na de frauduleuze verkiezingen en daaropvolgende massale protesten in 2020 is de repressie tegen de democratische oppositie in het land alleen maar toegenomen. Het regime-Lukashenka volgt direct de lijn van haar oostelijke buurman in het Kremlin, medeplichtig aan de wrede Russische invasie in Oekraïne. In eigen land gaat de repressie tegen democratische krachten onverminderd door. Journalisten, mensenrechtenactivisten, politici, vakbondsmensen en demonstranten zitten vast onder erbarmelijke omstandigheden. Één van hen is de leider van de Belarussische sociaaldemocratische partij (Narodnaya Hramada, Народная Грамада), Mikola Statkevich. Afgelopen maand vond er een tentoonstelling met beelden van Statkevich plaats in Vilnius, Litouwen, om aandacht te vragen voor de onmiddellijke vrijlating van hem en andere politiek gevangenen in Belarus. Zie een greep uit de foto’s hieronder.
Statkevich bij een eerder protest tegen Lukashenka, die al sinds 1994 aan de macht is in Belarus (jaartal onbekend)
Arrestatie in 2020
Mikola Statkevich is een van de leidende figuren in de Belarussische democratische protestbeweging. Voor de presidentsverkiezingen van 2020, waar hij zich ook kandidaat stelde, was hij al meermaals betrokken bij protesten – hij nam ook vaker deel aan verkiezingen. In mei 2020, terwijl Statkevich onderweg was naar een protest met onder andere Svetlana Tichanovskaja, werd hij gearresteerd voor het deelnemen aan een illegaal protest en veroordeeld tot vijftien dagen cel. Dit werd tweemaal verlengd, waarna Statkevich in 2020 werd berecht voor het ‘in gevaar brengen van de publieke orde’. Statkevich kwam niet meer vrij. In december 2021 werd hij in een politiek gemotiveerde rechtszaak berecht tot veertien jaar cel, samen met bekende oppositiefiguren Ihar Losik en Sergei Tichanovskiy. Hij kreeg geen wettelijke verdediging en al het contact met familie was hem ontzegd.
Beelden van Statkevich bij een protest, met de rood-witte vlag van onafhankelijk Belarus, die democratische oppositie kenmerkt
Statkevich achter de tralies tijdens zijn schijnproces in 2021
Onmiddelijke vrijlating
Mikola Statkevich zit momenteel, net als meer dan duizend andere politieke gevangen, onder beroerde omstandigheden gevangen in Belarus. Al meer dan twee maanden is er al geen contact geweest met hem. Belarussische autoriteiten hebben alle mogelijkheden tot bezoek van advocaten en familie ontzegd – een schending van verschillende mensenrechtenconventies. Samen met Europese partners maken wij ons dagelijks sterk voor de situatie van politieke gevangen in Belarus. Gewetensgevangenen zoals Mikola Statkevich zouden met onmiddellijke ingang bevrijd moeten worden. Zoals de protesten in 2020 hebben laten zien, is wurggreep van Aleksander Lukashenka over het Belarussische volk onhoudbaar en illegitiem. De Belarussische oppositie verdient het vrije woord – en hier zal de FMS elke dag voor strijden.
Prominent Belarussisch oppositieleider Svetlana Tichanovskaja houdt een beeltenis van Statkevich omhoog tijdens een speech
