NL 
EN 
Terwijl de coronavaccinaties in Roemenië soepeler verlopen dan verwacht, blijven ambitieuze plannen van de regering achterwege. Er moet de komende begrotingsperiode veel Europees geld worden opgemaakt, maar het is onzeker of daar wel de bestuurlijke capaciteit voor is. En dan kampt Roemenië ook nog steeds met corruptie.
Nieuwe regering
Na de parlementsverkiezingen op 6 december werd de PSD (de Sociaaldemocratische Partij) weer de grootste partij. Deze partij kan altijd rekenen op zo’n 40 procent van de stemmen. Maar de tegenstanders van de PSD, de liberale PNL (de Nationaal-Liberale Partij) en de progressieve alliantie USR-Plus (de Red Roemenië-Unie) hebben een regering gevormd samen met Hongaarse UDMR (de Democratische Unie van Hongaren in Roemenië). Begrijpelijkerwijs houdt de regering zich nu vooral met de bestrijding van het coronavirus bezig, maar er ontbreekt de nodige durf om het land te besturen.
Weer proberen
Veel onderdelen van het coalitieplan zijn bekend: het zijn namelijk dezelfde plannen die alle recente regeringen zich hebben voorgenomen. De belastingdienst moet beter innen, de openbare dienstverlening moet digitaler, corruptie moet worden bestreden, net als illegale houtkap en milieuverontreiniging, en er moeten eindelijk meer snelwegen worden aangelegd. Daarnaast moet het ‘absorptievermogen’ van Europees geld omhoog. Voor Roemenië een bekend liedje. Uit deze plannen blijkt vooral hoe moeilijk de Roemeense overheid het heeft met het uitvoeren van basistaken.
Projectgeld
Roemenië heeft in de nieuwe EU-begrotingsperiode veel geld toegewezen gekregen, zo’n 80 miljard euro. Helaas is dat geld bestemd voor projecten en niet voor structurele uitgaven. Doordat de Roemeense regeringen van de afgelopen jaren ieder schrijntje economische groei onmiddellijk hebben verjubeld met stijgende ambtenarensalarissen en pensioenen, bevat de begroting nauwelijks geld voor iets anders.
Er is daarom nooit geld voor structurele uitgaven, zoals onderhoud. Onderhoud is dan ook nog eens geen politieke blikvanger, dus blijft het wegennet een gatenkaas en het overheidsapparaat wordt met elastiekjes bij elkaar gehouden. Zo schafte de politie nieuwe auto’s aan die niet kunnen rijden omdat er geen geld is voor benzine. En in ziekenhuizen staat gloednieuwe apparatuur te verstoffen omdat artsen naar het buitenland vertrekken.
Corruptie
Op aandringen van USR-Plus heeft de nieuwe regering een grondwetswijziging voorgesteld waarin staat dat personen met een strafblad niet meer voor de overheid mogen werken. Uit een referendum bleek dat een meerderheid van de Roemenen daar vóór is. Bovendien iseen speciale afdeling van het openbaar ministerie, die zich bezig hield met rechtertje pesten, net opgeheven. Deze was in het leven geroepen door een van de vorige ministers van justitie, om speciaal onderzoek te doen naar strafbare feiten van magistraten en hen zo onder druk te zetten. Maar het elan in de strijd tegen corruptie lijkt verminderd te zijn met het vertrek van Laura Kövesi, die nu het Europees Parket leidt. De nieuwe regering komt niet veel verder dan beginselverklaringen. Kövesi gaf tot 2018 onvermoeibaar leiding aan de DNA, het anticorruptieparket, en wist vele hooggeplaatste figuren achter de tralies te krijgen.
Door: Johan Bouman
Foto: Flickr
