NL 
EN 
Foto: Eerste zitting van het Koeweits parlement na verkiezingen op 2 februari, 2012 – Flickr
In een ongekende zet heeft de emir van Koeweit, Mishal al-Ahmed Al Sabah, het parlement van het land voor een periode van maar liefst vier jaar ontbonden. Ook heeft hij verschillende artikelen van de Grondwet buiten werking gesteld. Hierdoor heeft hij vrij spel gekregen om wetten te maken zonder goedkeuring van het parlement. Deze aankondiging, gedaan op vrijdag 10 mei, heeft geleid tot bezorgdheid over de toekomst van het ‘semi-democratische’ systeem van het land.
Strijd tussen de monarch en het parlement
Koeweit bevindt zich verre van een traditionele democratie: de heersende structuur wordt geleid door een erfelijke monarch en politieke partijen zijn verboden. Emir Mishal al-Ahmed, die afgelopen december aan de macht kwam na de dood van zijn halfbroer en voorganger emir Nawaf al-Ahmad al-Jaber al-Sabah, erfde een politiek landschap gekenmerkt door instabiliteit en geschillen. Frequente impasses tussen het parlement en de uitvoerende macht, veelvoudige wisselingen in het parlement en regelmatige kabinetsontslagen hebben het voor ambtenaren moeilijk gemaakt om consistente vooruitgang te boeken. Wetgevers hebben ministers herhaaldelijk beschuldigd van corruptie, terwijl het kabinet het parlement verwijt dat het ontwikkelingsplannen voor het land blokkeert.
De leden van het parlement, verkozen in april, konden niet overtuigd worden om samen te werken met de ministers die door de koninklijke familie waren gekozen. De drastische stap van de emir wordt dan ook gerechtvaardigd als een noodzakelijke reactie op de politieke onrust die hieruit resulteerde en volgens hem de staat bedreigt: “De recente onrust in de Koeweitse politiek heeft een stadium bereikt waarin we niet kunnen zwijgen, dus we moeten alle nodige maatregelen nemen om het beste belang van het land en zijn bevolking te bereiken”. Hij verklaarde vastberaden: “Ik zal op geen enkele manier toestaan dat de democratie wordt uitgebuit om de staat te vernietigen”. De koninklijke familie en 13 ministers zullen nu de leiding over Koeweit op zich nemen.
Verlangen naar politieke hervormingen
In Koeweit groeit de roep om politieke hervormingen, bijvoorbeeld door wensen om de economie te diversifiëren en minder afhankelijk te zijn van olie-inkomsten. Recente verkiezingen in april werden ook gezien als een kans voor vernieuwing, met de hoop op werkelijke en radicale veranderingen. Bij deze verkiezingen, die plaatsvonden voordat het parlement werd ontbonden, behaalde de zogenaamde oppositie in Koeweit de meerderheid met 29 zetels. Deze politieke groep streeft naar veranderingen in het huidige politieke systeem. Daarnaast wonnen leden van salafistische en islamistische partijen ook enkele zetels, waaronder de Islamitische Constitutionele Beweging, de Koeweitse tak van de Moslimbroederschap, die één zetel veroverde.
Deze verkiezingen vormden de derde keer sinds 2022 en de vierde keer in de afgelopen vijf jaar dat er verkiezingen werden gehouden. Het parlement is sinds 2005 maar liefst 12 keer ontbonden, voor het laatst in februari van dit jaar. De herhaalde ontbindingen van het parlement in Koeweit laten de voortdurende politieke turbulentie zien – het is een consistente strijd tussen verschillende machtsinstellingen in het land.
Democratische hoop vervliegt
Deskundigen waarschuwen echter voor de gevolgen van de manoeuvre van de emir. Sean Yom, een expert op het gebied van de politiek in het Midden-Oosten, benadrukt dat deze stap het unieke pluralisme en liberalisme van Koeweit kan schaden, dat een zeldzaam bolwerk van democratie vormt te midden van autoritaire regimes in de regio. Koeweit heeft namelijk het enige gekozen parlement in de Golf.
Volgens onderzoekers vertegenwoordigt Koeweit een bijzonder alternatief, omdat het elementen van democratie koestert. Het unieke democratische karakter van Koeweit, hoe fragiel ook, heeft lange tijd hoop gegeven aan voorstanders van politieke hervormingen in de Golfregio en daarbuiten. Het gekozen parlement van Koeweit, hoewel beperkt in zijn macht en invloed door de monarchie, bood toch een platform waarop burgers hun zorgen konden uiten en hun vertegenwoordigers verantwoordelijk konden houden. Ook hadden de verkiezingen een consistent hoge opkomst.
Koeweit op een kruispunt
Koeweit staat momenteel op een politiek kruispunt, waarbij de recente ontbinding van het parlement en de toenemende greep van de emir op de macht vragen oproepen over de toekomst van het land. De komende jaren zullen cruciaal zijn voor de toekomst van Koeweit, terwijl het balanceert tussen autoriteit en democratie, tussen stabiliteit en verandering. Als het land afglijdt naar een meer autoritaire koers, kan dit niet alleen de hoop op democratische hervormingen in de regio ondermijnen, maar ook de binnenlandse stabiliteit van Koeweit zelf in gevaar brengen.
