NL 
EN 
In een land waar een overgrote meerderheid conservatief christelijk is en de kerken vol zitten, kan het homohuwelijk op weinig steun rekenen. Toch lukte het niet om een verbod in de grondwet te krijgen.
Opgeklopt
Het was al maanden het belangrijkste onderwerp in de Roemeense media: het ‘gezinsreferendum’. Een belangengroep, de ‘Coalitie voor het gezin,’ had de benodigde handtekeningen verzameld voor een initiatiefwijziging van de grondwet. Voortaan zou in de grondwet opgenomen moeten worden dat een huwelijk tussen een man en een vrouw wordt gesloten, in plaats van ‘tussen echtgenoten’. Vooral nadat beide kamers van het parlement het wetsvoorstel hadden goedgekeurd, was het referendum het gesprek van de dag. En in feite ging het helemaal niet over homo’s.
Conservatief en progressief
De Roemeens-orthodoxe kerk heeft veel invloed in het land. Politici van bijna alle partijen luisteren dan ook goed naar de mening van de kerk. De officiële missie van de kerk is om alles bij het oude te houden: geen veranderingen in de kerk zelf, en geen veranderingen in de maatschappij. Invloeden van buiten worden argwanend bekeken – Nederlanders worden bijvoorbeeld gereserveerd behandeld omdat het een land is waar drugs en prostitutie openlijk worden getolereerd.
In de grote steden van Roemenië is in de afgelopen twintig jaar een burgerlijke middenklasse ontstaan, die de kerk niet als autoriteit beschouwt in maatschappelijke zaken en belang hecht aan zaken als stabiliteit, een overheid die burgers eerlijk behandelt, en aansluiting bij de rest van de EU. Deze groep is in het land een minderheid, maar organiseert zich steeds beter en ontwikkelt een zelfbewustzijn op basis van gedeelde belangen en ideeën. Het homohuwelijk was zo een middel in de strijd tussen ‘terug naar onze historische waarden’ versus ‘dichter bij Europa’.
Gevolgen
Het ging namelijk vooral om een symbool. Homo’s die in Roemenië willen trouwen zijn nauwelijks te vinden. In het burgerlijk wetboek is het homohuwelijk nu al verboden. Een geregistreerd partnerschap kan ook niet. Sterker nog, homohuwelijken en geregistreerde partnerschappen die in het buitenland zijn gesloten, worden in Roemenië niet erkend.
Het belangrijkste dat het referendum heeft laten zien, is dat de kerk nog ongeveer 20% van de bevolking kan mobiliseren om in actie te komen voor de conservatieve zaak. Dat was namelijk de opkomst bij het referendum. En omdat deze te laag was, is het referendum ongeldig. Politiek strategen zullen de resultaten goed in hun oren knopen.
Door Johan Bouman
Foto: Flickr
