NL 
EN 
Na meer dan tien jaar heeft Marina besloten ons te verlaten voor een baan bij het Ministerie van Defensie. Wij kunnen haar natuurlijk niet laten gaan zonder haar te vragen hoe zij het de afgelopen 10,5 jaar hier bij ons gevonden heeft.
Beschrijf de FMS in 3 woorden: Gezellig, idealistisch en gedreven.
Wat ga je het meest missen? De mensen. Het was altijd een hele leuke groep om mee te werken. De hele spontane, informele en gezellige sfeer ga ik echt missen. De contacten met de lokale partners natuurlijk ook. Er zitten mensen bij met wie ik al tien jaar om ga. Ik zal waarschijnlijk nog steeds met ze om gaan maar het zal wel even wennen worden dat ik ze niet meer regelmatig zie of elke dag spreek.
Wat is je meest bizarre ervaring op reis geweest? Dat was de reis naar Kazakhstan. We zijn daar door ik denk lokale politie of in ieder geval van die veiligheidsmannetjes de hele tijd gevolgd. Ze hadden ook echt van die leren lange jassen aan. Ook hebben ze toen deelnemerslijsten uit mijn kamer gestolen en probeerde er steeds van die gure mensen het evenement binnen te komen. Achteraf gezien is het heel grappig maar op het moment niet echt.
Nog een bijzondere reis was naar de niet bestaande grens met Zuid-Ossetië en Georgië. Het is een administratieve grens waar we naartoe werden gebracht door het Georgische leger. Er was daar een oud mannetje wiens tuin in tweeën was gesplitst omdat de Russen de grens daar hadden getrokken. Het was heel treurig want hij was helemaal afgesneden van het dorp. Mensen gooiden steeds dingen als medicijnen over zijn hek omdat hij zelf niet meer naar de apotheek kon door de grens.
Wat vond jij de leukste training? De eerste keer dat we een regionale training Oost-Europa deden. Het heette toen nog Winter Academy, omdat het in de winter was, in plaats van Summer Academy nu. Het was heel leuk want er kwamen jongeren uit vijf of zes verschillende landen. Een aantal van die landen waren met elkaar in conflict, dus dat was wel spannend. Er kwamen bijvoorbeeld Russen en Georgiërs, en Armenen en Azerbeidzjanen, dus de vraag was echt of dat samen zou gaan allemaal. Het was nu niet zo dat er nou ineens enorme vriendschappen zijn gecreëerd, maar je zag wel dat ze gaande weg steeds meer contact met elkaar zochten en elkaar vragen stelden. Dus het was heel leuk om te zien dat ze naar elkaar toe trokken. Aan het eind was er volgens mij een Armeense jongen die een Azerbeidzjaanse hielp die zich niet goed voelde in de bus, dus die toenadering was mooi om te zien.
In de afgelopen tien jaar zijn er natuurlijk veel revoluties geweest in Oost-Europa, hoe zie jij de toekomst van Oost-Europa in? Ik denk dat het nog een hele tijd gaat duren voor er echt vaart in de democratie komt. Het zal ook nog steeds met vallen en opstaan gaan. Ik denk niet dat het geleidelijk beter wordt maar dat er echt nog wel terugvallen zullen zijn. Over langere termijn denk ik wel echt dat democratie en rechtstaat gebouwd zullen worden.
Wanneer denk je dat Putin aftreed? Ik denk in principe in 2024. Ik geloof niet dat hij de macht zal opgeven, maar ik geloof wel dat hij dan niet meer president is.
Wie wint het presidentschap in de VS? uhm, ik ga niet cynisch zijn want ik heb nog hoop dus ik denk Sanders. Al ben ik bang dat het als nog Trump wordt maar ik weiger op te geven.
Wat heb je voor tip voor mensen die in dit vakgebied willen werken? Heb heel veel geduld en raak niet te snel gefrustreerd. De successen die je wel bereikt zijn soms op individueel niveau. Soms zie je dat de jongeren met wie wij hebben gewerkt de politiek in gaan en daar best veel bereiken, en kleine veranderingen kunnen grote teweeg brengen, dus heb geduld!
Wij willen Marina heel erg bedanken voor alles dat zij de afgelopen 10,5 jaar heeft gedaan. We gaan je heel erg missen maar wensen je heel veel succes bij je nieuwe baan!
