Afgelopen weken is het aanhoudende probleem van geweld tegen vrouwen in India opnieuw pijnlijk zichtbaar geworden. Er was veel ophef rondom de verkrachting en moord van een 31-jarige vrouwelijke arts in opleiding uit Kolkata. Deze schokkende gebeurtenis bracht duizenden vrouwen in verschillende Indiase steden de straat op, waar zij massaal gerechtigheid eisten. In reactie hierop heeft het Hooggerechtshof van India een nationale taskforce aangesteld om de veiligheid van artsen te garanderen.
Hoewel het oprichten van zo’n taskforce een begin is, is het slechts een beperkte stap in de richting van echte verbetering. Het is cruciaal dat er fundamentele veranderingen plaatsvinden in de Indiase samenleving, te beginnen met een kritische herziening van de huidige cultuur, die wordt bepaald en aangespoord door de BJP-regering.
Seksueel geweld als wereldwijd probleem
Seksueel geweld beperkt zich niet tot India, maar is een wereldwijd probleem. Volgens een rapport van de Verenigde Naties werden er in 2022 bijna 89.000 vrouwen en meisjes opzettelijk vermoord, waarbij iets minder dan de helft door intieme partners of familieleden werd omgebracht. Activisten hebben de term ‘femicide’ geïntroduceerd om deze moorden als een specifieke vorm van geweld te benadrukken, waarbij vrouwen doelwit zijn vanwege hun geslacht. Net zoals bij andere vormen van seksueel geweld, is het in het geval van femicide gebruikelijk dat culturele normen vaak tot een verschuiving van de schuld van de dader naar het slachtoffer leiden.
Nadat eind 2012 een 23-jarige Indiase studente in een bus verkracht werd door een groep mannen, zijn er strengere wetten ingevoerd in India gericht op femicide door de toenmalige United Progressive Alliance (UPA) regering. Maar het veranderen van de wet is niet voldoende om femicide te verminderen; seksueel geweld in India blijft toenemen. In 2022 werden er volgens officiële statistieken bijna 32.000 verkrachtingen gemeld in India, wat neerkomt op 86 verkrachtingszaken per dag. Dit zijn echter alleen de gerapporteerde gevallen. Naar schatting rapporteert 77% van de vrouwen die fysiek of seksueel geweld heeft meegemaakt dit niet, mede omdat de kans dat er actie wordt ondernomen of dat de dader werkelijk wordt veroordeeld, klein is.
Ongevoeligheid en bagatellisering als norm
De huidige regelgeving en cultuur onder de regerende Bharatiya Janata Party (BJP) van premier Narendra Modi, die sinds 2014 aan de macht is, dragen bij aan dit probleem. Regelmatig wordt kritiek geuit op slachtoffers die in het openbaar spreken over seksueel geweld. Zo werd een persoon die op X beschreef hoe vrouwelijke reizigers worden lastiggevallen in het openbaar vervoer door voormalig hoofd van de National Commission for Women (NCW), Rekha Sharma, ervan beschuldigd India te belasteren. Deze reacties zijn niet nieuw; ongevoeligheid voor gendergerelateerd geweld lijkt de norm.
Femicide wordt in India aangedreven door misogynistische normen die geweld tegen vrouwen normaliseren. De Modi-regering verdedigt de Hindutva ideologie, een vorm van het rechts-extremisme. Deze ideologie laat weinig ruimte voor vrouwen buiten traditionele rollen. Hindutva-activisten promoten graag brute beelden van mannelijkheid waarbij mannen het zwakke geslacht, de vrouwen, moeten beschermen. Hoewel de Modi-regering beweert de ‘Nari Shakti’, wat staat voor de kracht van de vrouw, te ondersteunen, is de taal van de regering doordrenkt van macht waardoor de objectificatie van vrouwen genormaliseerd wordt en de ogen systematisch worden gesloten voor de wreedheden die vrouwen worden aangedaan.
Bescherming van daders
Verkrachtingen en de cultuur van seksueel geweld worden daarom al snel gebagatelliseerd in India. Maar wat vooral opvalt, is de bescherming die verkrachters, aanranders en veelplegers ontvangen onder de BJP-regering, vooral wanneer de dader een BJP-wetgever, partijmedewerker of Hindutva-activist is. De BJP is diep geworteld in patriarchale waarden, waar vrouwen zelden het privilege van veiligheid ervaren, in tegenstelling tot mannen. Daders van seksueel geweld die aanhangers zijn van de BJP-regering worden vaak geholpen door nalatigheid in de handhaving van de wet. Van de moord en verkrachting op Jisha (2016) tot de groepsverkrachting op een 19-jarige vrouw in de Hathras regio (2020), het seksueel misbruiken van twee minderjarige meisjes op een school (2024) en nu de Kolkata zaak (2024), er is een patroon van vertraagde onderzoeken, gemanipuleerd bewijs en pogingen om machtshebbers te beschermen.
Macht boven gerechtigheid
Met het oprichten van een taskforce die zich enkel richt op de veiligheid van vrouwen in één specifieke werksector, besluit de regering om slechts een pleister op de open wond te plakken. Terwijl Hindutva-activisten misogynie gedogen of zelfs bevorderen, doet de regering dit met haar straffeloosheid jegens de daders van seksueel geweld, en pakt in plaats daarvan de slachtoffers aan. Bewust geen prioriteit geven aan de veiligheid van vrouwen, kan dus worden toegeschreven aan het voorbeeld dat van bovenaf wordt gegeven.
De vrouwen die nu de straten op gaan hebben daarom groot gelijk. Er is veel te weinig gedaan om de veiligheid van alle vrouwen in heel India te waarborgen. De boodschap is helder: het is tijd dat gerechtigheid boven macht komt te staan.