NL 
EN 
Ben jij je bewust van de norm? Ben jij je bewust door wiens ogen je kijkt? En wie je met deze blik binnen- en buitensluit?
Enkele vragen ter kritische reflectie en introductie van een project dat beoogt de cultureel normatieve blik te ver-ander-en door middel van positieve aandacht voor de Ander.
Miss & Mister Albinism
In december 2017 heeft er in Tanzania de eerste Miss & Mister Albinism verkiezing plaatsgevonden met als thema ‘Out of the shadow/Into the light’. Initiatiefnemers van het event waren de Nederlandse kunstenares BOTHINGNESS en de Tanzaniaanse mensenrechten organisatie NELICO.
Het evenement was een onderdeel van een 3 jaar durend Albinisme Inclusie (ALINC) programma; een samenwerking van het Liliane fonds, Human Rights Watch en de Nationale Postcodeloterij.
In Tanzania wordt de Ander, in dit geval de witte albino, nog altijd buitengesloten en gemarginaliseerd. Factoren van invloed op de culturele blik op albinisme in Afrika zijn onwetendheid en het magische geloof, die te samen mensen met albinisme niet alleen dehumaniseren maar hem/haar ook als een object aanschouwen dat geluk en welvaart voor de bezitter zou kunnen brengen. De afgelopen jaren is er in Afrika veel gedaan op het gebied van educatie over albinisme ter humanisering van mensen met albinisme. Als resultaat van deze inzet is de gemeenschap meer geïnformeerd over de conditie van albinisme en wordt de Afrikaanse albino meer en meer als mens gezien.
Een nog altijd gemarginaliseerd mens weliswaar. Mensen met albinisme worden nog altijd niet als volwaardig aangezien. Hun capaciteit tot functioneren wordt laag ingeschat en hun kansen om deel te nemen aan de maatschappij worden zodoende verkleind. Hetgeen de sociale conclusie van mensen met albinisme in Afrika in stand houdt.
Het Miss & Mister Albinisme evenement heeft een aangezet gegeven in het richten van de aandacht niet enkel op het reduceren van negatieve percepties maar ook op het accentueren en creëren van positieve. Zoals elk emancipatie- en ontwikkelproces is aandacht voor beiden kanten van belang om verder te komen. Tijdens het evenement lag de nadruk op het belichten van de positieve kanten van mensen met albinisme; hun schoonheid, hun talent en capaciteit. Met als beoogd effect een door hen zelf en de gemeenschap erkende menselijke waardigheid.
Het project gericht op mensen met albinisme in Afrika lijkt wellicht een ver-van-je-bed-show. Echter ook dichter bij huis blijkt dat de grens tussen zelf en ander, norm en wat daarbuiten valt, conservatief en marginaliserend is. En dat de omgang met de Ander, als gevolg daarvan, tot moeilijkheden leidt. De omgang met de Ander is globaal en individueel gezien wellicht de uitdaging en roeping van de 21e eeuw.
Lukt het jou om voorbij de grens te kijken?Lukt het jou om anders te kijken naar de Ander?
Bo Jobse
Foto: Bo Jobse
