NL 
EN 
Foto: Mensen met Palestijnse vlaggen protesteren op straat in Rabat, Marokko – Pexels
Terwijl de oorlog in Gaza zich ontvouwt en het menselijk lijden toeneemt, is er nog steeds geen eenduidige oproep van de internationale gemeenschap voor een staakt-het-vuren. Het Midden-Oosten observeert deze ontwikkeling met toenemende verbazing. Het is gemakkelijk om te verdwalen in het spervuur van nieuws en meningen over dit conflict in de media, maar een zeer waardevolle oefening voor Westerse landen is om hun eigen rol te bekijken door de ogen van politieke bondgenoten in de regio. De FMS werkt met zulke bondgenoten en besloot een aantal van hen te interviewen. We merkten dat het voorhouden van deze spiegel voor onszelf confronterend is, maar ook motiverend om meer moeite te doen voor een vreedzame oplossing.
Om de visie van landen in de MENA-regio op het conflict en de rol van het Westen beter te begrijpen, spraken we met Jad Fayyad, internationaal coördinator van de Progressive Youth Organization (Libanon); Wael Mansi, lid van de secretarisraad en hoofd media en communicatie van de Jordaanse sociaaldemocratische partij (Jordanië); en Hend Mgaieth, lid van de politieke raad van de Ettakatol-partij (Tunesië).
Gevolgen voor de regio
De oorlog in Gaza raakt mensen in de MENA-regio. “Het raakt alle Arabische landen,” zegt Hend Mgaieth uit Tunesië. “We zien dat er een genocide plaatsvindt en daarbij zien we ook de onwil van de internationale gemeenschap om er iets aan te doen. De internationale gemeenschap moet ingrijpen om het conflict op een politieke manier te beëindigen. Tunesiërs veroordelen samen met de Tunesische regering actief de aanvallen op burgers en proberen een einde te maken aan de vijandelijkheden, waaronder ontheemding en gedwongen uitzetting. De Palestijnen staan er niet alleen voor, hun zaak is ook de onze.”
Een soortgelijk verhaal is te horen in buurland Libanon. Door de steun van Hezbollah aan Hamas is Zuid-Libanon onderdeel geworden van het conflict. De Libanees Jad Fayyad zegt: “Door de oorlog in Gaza is het al bestaande conflict in Zuid-Libanon verder geëscaleerd. Libanese burgers voelen zich erg bedreigd door het geweld en vrezen dat het conflict overslaat naar de rest van het land.” Wael Mansi uit Jordanië zegt: “De oorlog en het geweld van de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever hebben een grote impact gehad op de Jordaanse samenleving. Jordaniërs voelen zich sterk verbonden met de Palestijnen, we delen dezelfde religie en zijn allebei Arabieren. Er is in de Jordaanse samenleving veel steun voor de Palestijnse zaak en mensen spreken zich krachtig uit tegen de agressie in Gaza.”
“Internationale en humanitaire normen worden genegeerd”
Mensen in de regio kijken met verbazing naar de ontwikkelingen in de internationale gemeenschap. Jad: “De reactie van een deel van de internationale gemeenschap op de oorlog in Gaza negeert internationale en humanitaire normen, ook al hebben ze deze normen zelf ingesteld. Hierdoor kan Israël een oorlog voeren die volledig voorbijgaat aan fundamentele oorlogswetgeving en gericht is op vrouwen, kinderen en ziekenhuizen.” Wael: “De houding van sommige Westerse landen zorgt ervoor dat mensen twijfelen aan de geloofwaardigheid van het Westen op het gebied van mensenrechten en vrijheid. Jordaniërs vinden de acties van deze landen moeilijk te rijmen met de veronderstelde steun van het Westen voor mensenrechten.”
Om tot een oplossing te komen, is het volgens Hend cruciaal dat de internationale gemeenschap wereldwijd consistente normen toepast. Anders dreigen instellingen als de EU hun geloofwaardigheid als onpartijdige vredesopbouwers te verliezen: “Als we kijken naar wat er nu gebeurt, zien we dat het geweld wordt genegeerd. Zorgen voor een veilige vreedzame toekomst, en dus voor een vreedzame oplossing van de oorlog in Gaza, moet nu hun prioriteit zijn. Als deze dubbele standaard gehandhaafd blijft, zal dat grote gevolgen hebben voor de toekomst. Het zal meer chaos veroorzaken en de acceptatie van extremistische bewegingen vergroten. Bovendien kunnen landen in de MENA-regio hun bondgenootschappen heroverwegen en meer geneigd zijn om samen te werken met andere actoren zoals China en Rusland. Om deze trend tegen te gaan, moeten internationale instellingen, zoals de EU, proactieve maatregelen nemen om het internationaal recht te handhaven en de mensenrechten te waarborgen.”
“Niet heel Europa houdt zich gedeisd”
Toch zijn er enkele positieve uitzonderingen waar Hend graag op wil wijzen: “Het is belangrijk om de inspanningen van sommige Europese landen te benadrukken. Onder andere Portugal en Spanje hebben zich samen met bepaalde politieke partijen vanaf het begin ingezet voor een vreedzame oplossing. Niet heel Europa houdt zich gedeisd en het standpunt van een regering weerspiegelt niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de hele bevolking. Er zijn wel degelijk actoren die zeer betrokken zijn en zich inzetten voor de naleving van het internationaal recht. Zij laten hun mening horen, ook op EU-niveau. De inspanningen van deze landen zijn cruciaal en bieden aanzienlijke steun aan het Palestijnse volk en de Arabische landen, vooral sinds 7 oktober, toen de gevoeligheid voor steun aan de Palestijnse zaak toenam.”
“Het Westen moet het voortouw nemen bij duurzame vrede”
Uiteindelijk moet er gewerkt worden aan duurzame vrede en het Westen moet hierin het voortouw nemen zegt Jad: “Het Westen heeft de politieke en diplomatieke autoriteit om het geweld van Israël tegen burgers te stoppen. Daarna zal de internationale gemeenschap een politieke oplossing tussen de Israëli’s en de Palestijnen moeten faciliteren die vrede garandeert. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een tweestatenoplossing.” Wael zegt: “Een onmiddellijk staakt-het-vuren is noodzakelijk en humanitaire hulp moet Gaza worden binnengelaten. Daarnaast moet er onderhandeld worden over de vrijlating van gijzelaars en moet Israël vervolgd worden voor zijn misdaden in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever, zodat er vervolgens een politiek proces in gang gezet kan worden dat leidt tot veiligheid en vrede.”
