Het waren twee roerende weken in Glasgow begin deze maand, want daar kwamen vrijwel alle landen ter wereld samen voor de VN Klimaattop. Ook de aanloop ernaar toe was niet rimpelloos. Deze top stond al gepland voor 2020, maar door de corona crisis werd het een jaar uitgesteld. Daarna waren er zorgen over de inreisbeperkingen, waardoor het voor delegaties van ontwikkelingslanden lastiger werd om naar Schotland te reizen. Een groot probleem, omdat ontwikkelingslanden juist het hardst geraakt worden door klimaatverandering en dus een zeer prominente plek aan de onderhandelingstafel verdienen.
Afgelopen zaterdag, een dag later dan gepland, kwamen de landen dan toch met hun slotverklaring. De reacties erop zijn gemengd. Sommigen noemen het een ‘belangrijk signaal’, terwijl anderen vooral benadrukken dat de top ‘faliekant mislukt’ is. Want hoewel Rutte de top begon met het belang van “actie, actie, actie”, is er nog steeds geen passend antwoord op de klimaatcrisis.
Te weinig financiële steun aan ontwikkelingslanden
Het is cruciaal dat er snel grote stappen gezet worden. Landen in Afrika, en veel andere ontwikkelingslanden, ondervinden nu al dagelijks grote gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze er bijna geen bijdrage aan hebben geleverd. Om dit te ondervangen is er klimaatfinanciering: rijke landen ondersteunen ontwikkelingslanden zo in de strijd tegen klimaatverandering. Deze klimaattop stond, deels, in het teken van het verhogen van de ambitie voor deze klimaatfinanciering.
Rijke landen hadden al toegezegd om vanaf 2020 jaarlijks 100 miljard dollar aan klimaatfinanciering beschikbaar te stellen. Zoals we ook in onze meest recente studie aantonen, is dit bedrag niet gehaald én is het bedrag op zichzelf al onvoldoende. Helaas zijn er in Glasgow geen bindende stappen gezet om dit bedrag nu al te verhogen. Dit is een grote gemiste kans!
Opwarming van de aarde gaat door
Daarnaast is er grote kritiek op het feit dat de 1,5-graden-doelstelling onhaalbaar lijkt met de resultaten van deze klimaattop. Dit zou vernietigend zijn voor veel ontwikkelingslanden die nu al enorme gevolgen ondervinden. Het is cruciaal dat rijke landen naast het verhogen van hun steun aan ontwikkelingslanden ook zelf meer gaan doen om klimaatverandering tegen te gaan. Een goede stap is wel dat veel landen, waaronder Nederland, gezegd hebben subsidies voor fossiele brandstoffen af te gaan schaffen.
Duidelijk is dat er nog veel werk aan de winkel is. En hierbij is het belangrijk dat zij die de grootste gevolgen van klimaatverandering ondervinden, gehoord worden en onderdeel zijn van de oplossing. Het is hierbij niet voldoende om jaarlijks als regeringsleiders aan tafel te zitten; juist ook het maatschappelijk middenveld in ontwikkelingslanden moet een belangrijke stem krijgen. Ook in ons beleid hier in Nederland en Europa.
Wil je meer weten over wat Nederland en Europa hiervoor kunnen doen? Lees dan de beleidsaanbevelingen in onze nieuwste studie Climate justice: African perspectives & EU policies, a call for action.
Photo: Ashley Cooper