NL 
EN 
Foto: Constructiewerk aan de Nord Stream pijpleiding – FMT
Robert Fico, de Slowaakse premier, haalde de afgelopen weken het nieuws met bizarre uitspraken over Oekraïne en een bezoek aan de Russische president Vladimir Poetin. Nadat Oekraïne besloot om een contract waarmee Russisch gas over hun grondgebied naar Europa vervoerd kan worden niet te verlengen, beschuldigde Fico de Oekraïense president Volodymyr Zelensky van chantage en noemde hij zijn gedrag “typisch voor Oekraïners.” Slowakije komt nu immers in de problemen omdat het nog steeds bijna volledig afhankelijk is van Russisch gas. Het kon hiermee lange tijd van goedkope energie profiteren, maar nu gaat de gasprijs ook in Slowakije flink omhoog.
Fico probeert de schuld hiervan natuurlijk op iemand anders af te schuiven. Hij heeft bijna drie jaar de tijd gehad om minder afhankelijk te worden van Russisch gas, maar heeft in die tijd niets gedaan. Hij wist dat dit contract ging verlopen en het was zeker niet onredelijk om te denken dat Oekraïne het niet nog een keer zou toestaan dat het gas waarmee de Russische wapens betaald worden over hun eigen land wordt vervoerd. Fico is hier dus duidelijk verantwoordelijk voor, maar probeert nu Oekraïne de schuld te geven voor de consequenties van zijn eigen wanbeleid. Fico probeert nu niet samen met andere Europese landen een oplossing te vinden, maar ging hij onmiddellijk naar de Russische president Vladimir Poetin voor hulp.
Dit komt allemaal direct uit het boekje van de populist. Fico verdedigt zijn acties door naar zijn eigen bevolking te wijzen. Als hij immers geen goedkoop gas uit Rusland regelt, moet de ‘gewone man’ in Slowakije een hogere gasrekening betalen. Fico probeert zo op de korte termijn politiek succes te halen, maar gaat helemaal niet op zoek naar oplossingen die de energietoevoer op de lange termijn garanderen. Slowakije wordt op deze manier alleen nog maar afhankelijker van Rusland en als zij in de toekomst iets doen dat Poetin niet bevalt, kan hij gewoon de gaskraan dichtdraaien. Dit is heel onverstandig en het is dan ook heel logisch dat er in Slowakije grote protesten uitbraken tegen de pro-Russische koers van Fico.
Het risico voor Nederland
Het zal niet snel gebeuren dat Dick Schoof bij Poetin op bezoek gaat om een nieuwe gasdeal te bespreken, maar toch moeten we ook in Nederland oppassen dat er niet iets vergelijkbaars gebeurt. Hier hebben we sinds het begin van de oorlog in Oekraïne al torenhoge gasprijzen en afgelopen week meldde de NOS nog dat de gasprijs in Nederland momenteel op het hoogste punt in ruim een jaar ligt. Dit zorgt logischerwijs tot veel frustratie, zeker als andere landen wel gewoon gas uit Rusland halen en een lagere gasprijs betalen. Dit biedt een perfect kans voor populisten die met dit punt politiek willen scoren. In Duitsland zie je dit bijvoorbeeld al met het succes van de AFD en de BSW, die er allebei voor pleiten om weer goedkoop gas uit Rusland te importeren.
Deze partijen doen alsof de gestegen gasprijzen enkel het gevolg zijn van de sancties op Rusland. De makkelijkste oplossing is dan natuurlijk om deze sancties op te heffen en weer gas uit Rusland te halen. Dit is niet alleen moreel ontzettend problematisch, maar ook veel te kortzichtig. Het echte probleem is namelijk dat we onszelf de afgelopen decennia enorm afhankelijk hebben gemaakt van een potentiële agressor. Zelfs na de annexatie van de Krim is de Nordstream 2 gasverbinding nog aangelegd om extra gas uit Rusland te kunnen halen.
Een onafhankelijke Europese energiesector
Europese afhankelijkheid van Russisch gas was en is een strategisch risico. Populisten zoals Fico en partijen als de AFD en BSW proberen met goedkoop Russisch gas op de korte termijn politieke successen te boeken. Dit klinkt natuurlijk erg aantrekkelijk, zeker als je de energierekening nauwelijks kan betalen, maar strategisch is dit enorm onverstandig. Hiernaast hebben de sancties tegen Rusland wel degelijk effect. De Russische economie staat op wankelen en op de lange termijn is het niet vol te houden om de oorlog op deze schaal voort te zetten, zonder de economie hierbij in een crisis te storten
We moeten daarom waken voor de houding van het Nederlandse kabinet op dit thema. Voordat de PVV deelnam aan de huidige regering, keerden zij zich al openlijk tegen de Europese sancties op Rusland. In aanloop naar de voorjaarsnota – en de grote financiële opgaaf die zich daar zal afspelen – pleit Wilders al voor het afschalen van de steun aan Oekraïne. Wij moeten daarom enorm waakzaam blijven. Gas uit Rusland brengt de Europese veiligheid in gevaar. We moeten niet terug naar de fouten die we voor de oorlog in Oekraïne gemaakt hebben, maar juist massaal investeren in een onafhankelijke Europese energiesector en een diversificatie van onze energietoevoer.
