NL 
EN 
Den Haag, 23 juni 2021
De coronacrisis heeft onze wereldwijde afhankelijkheid maar weer eens aangetoond. Dit doet een beroep op onze solidariteit. We moeten nu inzetten op een duurzaam herstel wereldwijd. Dat betekent dat we de groeiende ongelijkheid aanpakken met als doel een betere toekomst voor de toekomstige generaties. Daarvoor is ambitieus internationaal beleid nodig. OS heeft een cruciale rol in de aanpak van klimaatverandering en het bevorderen van democratie, mensenrechten en eerlijke handelssystemen. De Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN geven dit nationaal en internationaal richting.
De FMS hoopt op jullie uiterste inspanning voor opname van deze beleidsaanbevelingen in het regeerakkoord:
1) Schrap de bezuinigingen op OS en verhoog het ontwikkelingsbudget tot de internationaal afgesproken norm van 0,7% van het BNI.
Het OS-budget daalt naar 0,52% in 2025, tenzij we bezuinigingen stopzetten en jaarlijks circa 1,4 miljard extra investeren. De coronacrisis legt wereldwijd armoede en ongelijkheid onder een vergrootglas; vooral de allerarmsten ervaren de gevolgen van de crisis. Het is daarom ook het advies van de AIV om bij de corona-aanpak extra OS-investeringen te richten op de meest kwetsbare en gemarginaliseerde mensen. Lage-inkomenslanden moeten worden ondersteund bij het duurzaam ontwikkelen van hun economie na de crisis. Klimaatsteun is daarvoor essentieel en hoort daarom – zoals in 2009 internationaal is afgesproken – additioneel te zijn aan het OS-budget, en mag niet ten koste gaan van ontwikkelingsprogramma’s.
2) Stel de SDG’s centraal in een regeerakkoord dat streeft naar coherent en duurzaam beleid.
Extra investeringen hebben alleen zin als we ons beleid coherent vormgeven. Wat Nederland met de ene hand geeft, neemt het met de andere hand net zo makkelijk weer weg. Zo lopen lage inkomenslanden via belastingconstructies jaarlijks miljarden euro’s mis en steunen we via exportkredietverzekeringen bedrijven die landen in ontwikkeling afhankelijk maken van fossiele brandstoffen.
Zo werkt Nederland duurzaam herstel in andere landen juist tegen. De SDG’s bieden houvast om ons beleid coherent in te richten. Het is daarom noodzakelijk dat een volgend kabinet:
- een ambitieuze nationale SDG-strategie opstelt met voor Nederland gespecificeerde doelen;
- een leidende rol pakt bij het bereiken van de SDG’s;
- en de SDG’s als centraal toetsingskader voor al het beleid neemt. De doelstellingen worden immers breed ondersteund, maar het lukt niet om ze in onderlinge samenhang in binnen- en buitenland te bereiken. Hiervoor moet de SDG-coördinatie breder belegd worden dan alleen bij BHOS.
Ook handel moet een positieve bijdrage leveren. De SER-evaluatie toont de noodzaak van bindende maatregelen voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO).
3) De ondersteuning van een kritisch maatschappelijk middenveld in binnen- en buitenland moet centraal staan met bijzondere aandacht voor mensenrechten, gendergelijkheid en democratie.
Dit jaar versterkte Loekasjenko zijn wurggreep op activisten in Belarus en trok Turkije zich terug uit de Istanbul-Conventie inzake het bestrijden van geweld tegen vrouwen. Ook binnen de Europese Unie overwegen landen zoals Bulgarije, Polen en Hongarije om uit dit verdrag te stappen en worden de principes van de rechtsstaat met de voeten getreden. Deze recente ontwikkelingen maken duidelijk dat democratie en mensenrechten niet vanzelfsprekend zijn en daarom een integraal onderdeel moeten vormen van alle internationale samenwerking. Daarbij hoort ook ondersteuning van maatschappelijke organisaties en bewegingen in binnen- en buitenland, want een sterk maatschappelijk middenveld is essentieel voor het waarborgen van democratie, mensenrechten en gendergelijkheid.
Wij hopen dat u het belang van deze punten onderschrijft en ze meeneemt naar de onderhandelingen tijdens de kabinetsformatie.
Met vriendelijke groet,
Bert Koenders Arjen Berkvens
Voorzitter Foundation Max van der Stoel Directeur
De Foundation Max van der Stoel (FMS) is een onafhankelijke buitenlandstichting gelieerd aan de PvdA. We zetten ons in voor democratisering in de buurlanden van de EU, een eerlijker Nederlands en EU-beleid ten aanzien van ontwikkelingslanden, en we stimuleren het publieke debat over deze thema’s in Nederland.
