Op maandag 23 mei spraken wij met Ruslanddeskundige Gijs Kessler, verbonden aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam. Kessler is een specialist op het gebied van de sociale en economische geschiedenis van de Sovjet-Unie en Rusland, en woonde tussen 2002 en 2016 in Moskou. Onlangs heeft hij zijn boek “Rusland: land dat anders wilt zijn” uitgegeven.
Het was een boeiend gesprek over een dus zeer actueel onderwerp. Kessler werd gevraagd naar het ontstaan van zijn interesse in Rusland, de redenen voor het schrijven van dit boek tot de sociale geschiedenis van het land in de jaren na de val van de Sovjet-Unie. De sociale problematiek binnen Rusland en denkbeelden onder haar bevolking hebben duidelijk zijn weerslag op het heden.
Belangrijk is dat Kessler zijn boek heeft geschreven voor de inval van Oekraïne. Er is sinds 24 februari door hem gekozen om het boek niet te herschrijven, waardoor de huidige kennis van zaken dus bewust niet is verwerkt. Kessler is niet op zoek gegaan naar verklaringen voor de inval. Daardoor zijn van grote waarde juist die facetten van het boek: oorzaken worden beschreven zonder een de huidige ‘bril’.
Klopt de titel wel?
De oude studievriend van Kessler, onze directeur Arjen Berkvens, viel vooral één ding op na het lezen van het boek: de titel. Volgens hem ging het gehele boek juist over de zoektocht van Rusland om een ‘normaal’ land te worden, alsook de wens van Russen daartoe. Waarom is er dan gekozen voor de titel “Rusland: land dat anders wilt zijn”? Kijk het interview terug voor het antwoord hierop.
Hoe gaan Russen om met de huidige crisis?
Door een aantal vragen uit het virtuele publiek werd de huidige situatie in Rusland natuurlijk ook besproken. Kessler ging in op het gebrek aan collectieve verantwoordelijkheid in Rusland. Juist omdat Russen totaal geen invloed hebben op de nationale politiek, voelen zij zich ook niet verantwoordelijk voor de wandaden van Putin. Dat kun je Russen ook niet kwalijk nemen volgens Kessler.
Naar aankleding van een andere vraag ging het ook over de steun van Putin onder de Russen. Kessler benadrukt dat het veelal geen steun is op basis van ideeën, maar op louter eigenbelang. Zodra het eigenbelang wegvalt kan het draagvlak in elkaar donderen. Toch heerst er onder Russen die Putin aanhangen ook altijd een gevoel van “stik er maar in” ten aanzien van de rest van de wereld.
Een inzicht in een toch onbekend land
Dit waren slechts drie van de vele interessante gespreksonderwerpen. Al met al kunnen wij terugkijken op een heel mooi gesprek tussen twee oude vrienden, over een zeer relevant onderwerp, maar dus wel met een andere invalshoek dan veel andere discussies vandaag de dag. Rusland is voor velen onbegrijpelijk en is alles anders dan het lijkt. Kessler pluist dit uit in zijn boek.
Het interview is terug te kijken via Facebook en boek van Gijs Kessler kun je hier bestellen.